• VigoÉ
    • Vigo
      • Local
      • Sucesos
      • Marítima
      • Economía
      • Más Vigo
    • Cultura
      • Música
      • Arte
      • Libros
      • Exposiciones
      • Pintura
      • Cine
      • Arquitectura
      • Espectáculos
    • Comarcas
      • Baixo Miño
      • Condado
      • Louriña
      • Morrazo
      • Paradanta
      • Redondela
      • Val Miñor
    • Deportes
    • Tendencias
    • Actualidad
    • Salud
    • Solidaridad
    • Medio Ambiente
    • Viajes
    • Motor
    • Opinión
    martes, 1 de julio de 2025
    No Result
    View All Result
    • Vigo
      • Local
      • Sucesos
      • Marítima
      • Economía
      • Más Vigo
    • Cultura
      • Música
      • Arte
      • Libros
      • Exposiciones
      • Pintura
      • Cine
      • Arquitectura
      • Espectáculos
    • Comarcas
      • Baixo Miño
      • Condado
      • Louriña
      • Morrazo
      • Paradanta
      • Redondela
      • Val Miñor
    • Deportes
    • Tendencias
    • Actualidad
    • Salud
    • Solidaridad
    • Medio Ambiente
    • Viajes
    • Motor
    • Opinión
    No Result
    View All Result
    VigoÉ
    No Result
    View All Result
    ENTREVISTA

    Antón Patiño: “A cultura sobrevivirá e será resistente porque na cultura está o pensamento crítico»

    Editorial Elvira acaba de reeditar "Esquizoide", o seu traballo en banda deseñada publicado por primeira vez en 1978 e que constitúe unha obra de referencia
    Octavio Beares por Octavio Beares
    22 de Ago, 2020
    en Arte
    0
    Antón Patiño: “A cultura sobrevivirá e será resistente porque na cultura está o pensamento crítico»

    Antón Patiño é unha das figuras claves da arte contemporánea galega. Pero tamén un dos autores de cómic máis destacables da historia da banda deseñada de Galicia, posto que lle corresponde prácticamente por un único traballo, “Esquizoide”, que Editorial Elvira e Fosfatina acaban de reeditar. Este libro de historieta experimental é o que nos leva a charlar co actual protagonista da mostra no CGAC “Caosmos”.

    -Imos falar da reedición de “Esquizoide”, unha obra sen dúbida seminal. Cal é a súa orixe real?

    -O libro está publicado en 1978, pouco despois no 79 en Artes Gráficas aquí en Galicia. E agora se reedita nun libro excelente. Hai uns dez anos fixen unha exposición, “Crónica do artista adolescente, , 1974-1979”, na que reflexionaba sobra as miñas inquedanzas case adolescentes, diversas e complementarias. Pintura, debuxo, poesía, fotografía mesturada con pintura… un interese pola narrativa e a poesía como quen de xerar un espazo na imaxinación. Cando hai dez anos acheguei a todas aquelas inquedanzas propias do eu adolescente, estaba abrindo as portas dun fallado no que estaba a procura da liberdade, a loita contra a dictadura… naquela mostra eu mesmo estaba facendo unha volta atrás á miña adolescencia.
    A adolescencia é un período clave, deixas atrás a infancia e tanteas novas inquedanzas, intereses culturais diversas… O propio corpo convertíase en laboratorio de experimentar. Na librería dos meus pais era testemuña de tertulias coa intelectualidade galega, con xentes como Celso Emilio Ferreiro. Realmente no meu caso o raro sería escoller un oficio distinto do que escollín, o mundo da cultura e o arte. E “Esquizoide” nace nesa procura de liberdade, un espazo de cultura no que o cómic tiña importancia.

    Pouco despois da adolescencia e xa en Madrid inflúe a perspectiva do meu irmán Reimundo, un pioneiro da banda deseñada galega, que ademais era un autor tan intenso como radical. Él pensaba na democratización da cultura, e “Dúas Viaxes”, feito con Xaquín Marín, é a icona, como o seu “O home que falaba vegliota”, do cómic galego. E a súa apertura ao cómic foi contaxiada a todos nos: Marín, “Chichi” Campos… a todos. Por certo, tanto o “vegliota” como os orixinais de “Esquizoide” están no Museo Reina Sofía. Isto fala da importancia destes traballos! “Esquizoide” mestura cómic, debuxo, fotografía, pintura… eu quería ir un paso mais alá e o que fago é, no pulso e o reto que representa a magnífica obra de Reimundo e mesmo de Xaquín , tentar ir mais alá. Quería ser heterodoxo dentro da heterodoxia!

    -Vai un paso mais alá, chegando á abstracción, aínda que non baleira de discurso e mensaxe. O teu traballo era unha rara avis dentro da banda deseñada (nas vangardas gráficas é outra cousa)

    -Eu tiña contactos fora de España pero aquí, en fin, lembro incluso unha carta dun crítico de cómics que case me perdoaba a vida (rimos), non lembro ben quen era. Nas vangardas do absurdo estamos no seu espazo natural, pero qué sucede? Que é un cómic. E si a banda deseñada non o aceptaba, penso que algo non funcionaba… era unha posición de purismo absurda, unha deficiencia intelectual da crítica e o mundo do cómic, me lembra ao mundo purista do flamenco que non admite derivas nin experimentos. Pureza… pero pureza de qué? Hoxe non estou moi no mundo do cómic pero si vexo que existe unha xeración nova moi aberta.

    -Si, de feito penso que hoxe realmente podemos falar de “Esquizoide” como o avó dunha nova forma de pensar a banda deseñada, que están a explorar novas xeracións, moi novas, de autores de cómic. Moitos de feito no entorno vigués, da editorial Fosfatina.

    -Si, si. A min dame moita ilusión ver esta xeración, eu si que cando vexo agora rapaces e rapazas facendo unha proposta imaxinativa, onde está todo fervendo fronte a unha banda deseñada convencional e pueril… eu coñezo parcialmente, teño interese pero non estou nun grado de seguimento profundo. Pero si que teño interese nesta nova xeración de autores, e quero facer o esforzo de coñecer este ambiente.

    -“Esquizoide” é unha obra diferente e de mestura total…

    -En “Esquizoide” temos un arquivo que define un espazo onde meto o desorde do mundo. As intuicións do adolescente seguen vivas, por exemplo fíxate no tema do lixo, esa paisaxe contaminada superposta ao mundo real, con tintes tamén de mensaxe ecolóxica. Tamén a psiquiatría, que relaciono coa contaminación. No cómic está a imaxe liberada, unha banda deseñada sen coordenadas, sen norte ou sur. Está a familia nas fotografías manipuladas que quedan subsumidas no grafismo (fotos queimadas, copia debuxada da fotografía…). E con todo isto e aínda mais ideas (por exemplo, o espazo do meu estudio como espazo illado do mundo, ese mundo represor que nos leva ao franquismo está presente) fago un cómic abstracto. Se chegou a falar de “cómic mareante”.

    -Algo xa falamos desto, pero como foi recibido?

    -Como inasimilábel. Na revista “Star” [revista clásica de cómic da transición, publicada entre 1974 e 1980] lle dan duro. Pero ollo, fora de España… mira, teño aquí unha carta de Jean Dubuffet, o pintor francés, que fala de “obra vibrante”. Pero lle interesa a obra como produto artístico, non lle interesa o cómic como medio.

    -E ti, cal é a túa achega á banda deseñada?

    -Eu gustaba do cómic francés, Druillet, Corben, “Metal Hurlant”, o grupo Bazooka [grupo de artistas gráficos formado en Francia en 1974 que, desde influencias heteroxéneas como o «pop art» ou o cómic, abundaron nunha estética radical e anárquica que será ligada á música punk, Moscoso, o Moscoso autor de cómics… de feito conservo cousas. E parecíanme moi virtuosos pero non era o que eu buscaba. Moscoso quizá si era o que mais me interesaba, e resulta que era de orixe galego, qué cousas…

    -Mais alá de este “Esquizoide” tes algún cómic mais, publicado, algo pequeno, “La Historia del Blues”, un libro-CD de Siniestro Total.

    -Pois si, non lembro cómo foi aquelo… invitaríame Julián Hernández… pero iso é unha proposta de collage, mais obxectual.

    -Xa, e que realmente hai que vincularte mais ao mundo da arte plástica.

    -Si, tamén practico o ensaio sobre a arte. De cómic apareceron mais cousiñas en revistas como “Teima”, páxinas soltas… sempre con liberdade creativa. Tamén traballei con total liberdade no libro de Siniestro Total. E teño inéditos, mesmo un traballo de oitenta páxinas que son mais herméticas aínda que o “Esquizoide”. Debería mirar nas vellas carpetas, porque hai cousas inéditas , si, pero sempre fora das marxes… cando achegueime ao narrativo, a o convencional, non atopei alí o meu sitio.

    -Xa en xeral, como artista, mirando o teu presente me gustaría falar de cómo te afectou este tempo de coronavirus, alarma e en fin, o confinamento.

    -O tema do COVID confirma as posturas pesimistas que algúns tiñamos, unha sensación dunha distopía. Vivimos unha situación inédita, sobrevivindo e cun impacto no eido dos procesos culturais que aínda non somos quen de analizar. Respecto ao confinamento, os artistas realmente xa estamos confinados. Quen aporta á sociedade un traballo paciente, feito con teima, tamén con obsesións, a partir da construción persoal e da autorrealización… parte do illamento, que no traballo retorna á sociedade, á comunidade. Como un científico que ten que estar illado moito tempo, pechado. E ese peche paradoxalmente favorece ao traballo. No meu caso o certo é que ao principio do estado de confinamento forzoso a desconcetración era enorme, tívenme que amoldar á situación global. Respecto ao impacto económico, pois bueno, a crise é parte do sistema capitalista, o mundo da cultura nunha sociedade que camiña cara a un totalitarismo tecnolóxico, pois se queda nunha posición periférica. A cultura sobrevivirá, estará e será resistente porque na cultura está o pensamento crítico das sociedades. Ou refugamos do capitalismo mais feroz ou temos un problema. O vexo moi en paralelo có ecoloxismo: o capitalismo é o problema

    -Cómo ves a nosa cidade, Vigo, no tema cultural?

    -Vigo é unha cidade de case 300.000 habitantes pero eu non sei si se pode pensar no concepto de grande cidade. Porque a grande cidade ten que ser creativa. En Vigo hai elementos illados pero sen dinámica de conxunto. Non se da un ecosistema activo. Que en Vigo pode haber unha explosión cultural? Xa oi defendín coa polémica do MARCO, pero se precisa un contexto saudábel, as estruturas civís, alternativas e institucionais/administrativas teñen que confluír. A realidade hoxe é que non sucede así: non hai apoio ao tecido das librerías, a biblioteca é unha materia pendente, non hai unha biblioteca de arte contemporáneo en Vigo… están os elementos illados, un puzle sen armar. É un momento moi bo para que cada quen faga o seu traballo no campo no que estea, aportando. Pero cunha dinámica de apoio mutuo. O importante son as sinerxias, que as aportacións individuais se correspondan cun mapa colectivo. Unha sociedade contemporánea é a que deixa unha imaxe desa xeración, definindo unha nova paisaxe, un contexto. Unha cidade como Vigo no conxunto galego e na conexión con Portugal é desexable, pero non vexo a dinámica política.

    -Hai potencial pero non unha idea de escena, faltan vasos comunicantes…

    -Dis ben, lembro a André Bretón, que falaba d e campos magnéticos… todos temos ese libros da escola, describindo entornas que lembran á sociedade. A sociedade é tan complexa que para entendela e unir os polos precisamos da reflexión da arte. Dunha arte viva, radical, que cuestione e incomode. Na política cultural habería que intervir tamén para favorecer estes campos, estes vasos, esta idea de conxunto. E logo o facer sen intención illante. Elvira/Fosfatina fan aquí, pero vende ata a Xapón.

    -Imos cerrar falando dos teus proxector en presente e futuro.

    -Pois entreguei a Elvira “O libro dos lugares” que saíu moi ben, un libro ambicioso e claro, vangardista, do que xa editamos unha primeira parte e sae agora a segunda. E pode entenderse como un proxecto en marcha que pode volver. En español publico un novo ensaio sobre a teoría das imaxes que se chama “De dónde vienen las imágenes” (Ed. Xorolas). Remato con él unha triloxía sobre a teoría da imaxe e da mirada. E finalmente a exposición “Caosmos” no CGAC de Santiago de Compostela e que está aberta ata xaneiro do 2021. É unha exposición que pon fronte a fronte ao Patiño adulto có adolescente. Manexando moitas ideas das que xa falamos, o ecoloxismo, a sociedade hoxe, o hipercapitalismo… e na exposición ten moito peso o “Esquizoide”. “Caosmos” se chama así como mestura de caos e orden, e mira, ao fin en “Esquizoide” o cómic tamén é un modo de ordenar (por exemplo coas viñetas) un caos.

    -Sempre combativo…

    -Hai que resistir, iso que nunca falte!

    43

    Tags: Antón PatiñoArtebanda deseñadaCGACcómics

    RelacionadosArtículos

    El arte urbano abre las ventanas de un barrio histórico de la ciudad dándole un nuevo aire
    Arte

    El arte urbano abre las ventanas de un barrio histórico de la ciudad dándole un nuevo aire

    24 de Jun, 2025
    La heroína del cómic en Vigo cuelga la capa
    Cultura

    La heroína del cómic en Vigo cuelga la capa

    19 de Jun, 2025
    El Vitruvia ultima la mudanza a su paraíso soñado: «En Vigo estaremos orgullosos de tener un espacio así»
    Local

    El Vitruvia ultima la mudanza a su paraíso soñado: «En Vigo estaremos orgullosos de tener un espacio así»

    17 de Jun, 2025
    Diez novelas y cómics de aventuras publicados en mayo que no te puedes perder
    Libros

    Diez novelas y cómics de aventuras publicados en mayo que no te puedes perder

    31 de May, 2025
    O artista cordobés Jacinto Lara presenta a súa obra «Borders»
    Tui

    O artista cordobés Jacinto Lara presenta a súa obra «Borders»

    20 de May, 2025
    La Batalla Mural de Vigo fija fecha y nueva ubicación para encontrar al mejor artista urbano emergente
    Arte

    Los nuevos artistas de Vigo reclamarán su muro este sábado en la Porta do Sol

    20 de May, 2025

    ROMPEPAGINAS A – 5

    ROMPEPAGINAS A

    ROMPEPAGINAS A – 8

    ROMPEPAGINAS A – 3

    59

    44

    ROMPEPAGINAS A – 2

    Más Vistos

    La noria concluye su montaje horas antes de empezar las fiestas de Coia: este es el programa de verbenas

    «Caballero no quería fiestas en Vigo ni atracciones de feria porque no tiene medios para revisarlas»

    por Redacción
    24 de Jun, 2025
    0

    Vecinos de Vigo vuelven a salir a la calle para exigir el «arreglo inmediato» de las instalaciones deportivas

    Vecinos de Vigo vuelven a salir a la calle para exigir el «arreglo inmediato» de las instalaciones deportivas

    por Redacción
    28 de Jun, 2025
    0

    La noria concluye su montaje horas antes de empezar las fiestas de Coia: este es el programa de verbenas

    Caballero rectifica y trata ahora de salvar la fiesta de Coia

    por Redacción
    27 de Jun, 2025
    0

    Conciertos de Castrelos 2025: se buscan artistas con estos requisitos

    Arranca la venta de entradas para los conciertos de Castrelos: así queda el listado, los precios y lo que cuesta a Vigo

    por Redacción
    27 de Jun, 2025
    0

    ROMPEPAGINAS A – 13

    ROMPEPAGINAS A – 3

    ROMPEPAGINAS A – 6

    ROMPEPAGINAS A – 7

    45

    MÁS VIGO

    El Camino de Santiago a través de Vigo
    Más Vigo

    El Camino de Santiago a través de Vigo

    Resulta absurdo que la ciudad de Vigo siga siendo la única población donde no existe señalización oficial sobre el Camino...

    por Julio Alonso
    30 de Jun, 2025

    HISTORIA DE VIGO

    Un fugitivo nazi que huyó de incógnito por el puerto de Vigo
    Más Vigo

    Un fugitivo nazi que huyó de incógnito por el puerto de Vigo

    El puerto de Vigo fue tras la Segunda Guerra Mundial un lugar de evacuación de fugitivos nazis. La España de...

    por Eduardo Rolland
    25 de May, 2024

    EL VIGO DE OTRA ÉPOCA

    Gómez Román, el gran arquitecto de Vigo
    Más Vigo

    Gómez Román, el gran arquitecto de Vigo

    Hijo del constructor vigués Benito Gómez González, desde niño mostró interés por el trabajo en piedra y la labor de...

    por Fernando Torres Carbajo
    14 de Nov, 2015

    LIBROS

    La novela ganadora del Premio Blanco Amor 2024 se presenta en Porriño
    Libros

    La novela ganadora del Premio Blanco Amor 2024 se presenta en Porriño

    La Villa del Louro se prepara para una cita literaria de excepción. Este jueves, 19 de junio, a las 20:00...

    por Redacción
    18 de Jun, 2025

    OPINIÓN

    2022, el año de la unión y movilización enfermera
    Opinión

    De nuestra extra, que no se coman ni un euro

     Por Asunción Maus, secretaria general de SATSE Galicia. Las enfermeras y fisioterapeutas que trabajamos en el Servizo Galego de Saúde...

    por Redacción
    28 de Jun, 2025
    • Quienes Somos
    • Aviso Legal
    • Contacto

    © 2019 VigoÉ - Noticias de última hora sobre Vigo y su área metropolitana .

    No Result
    View All Result
    • Vigo
      • Local
      • Sucesos
      • Marítima
      • Economía
      • Más Vigo
    • Cultura
      • Música
      • Arte
      • Libros
      • Exposiciones
      • Pintura
      • Cine
      • Arquitectura
      • Espectáculos
    • Comarcas
      • Baixo Miño
      • Condado
      • Louriña
      • Morrazo
      • Paradanta
      • Redondela
      • Val Miñor
    • Deportes
    • Tendencias
    • Actualidad
    • Salud
    • Solidaridad
    • Medio Ambiente
    • Viajes
    • Motor
    • Opinión

    © 2019 VigoÉ - Noticias de última hora sobre Vigo y su área metropolitana .

    Utilizamos cookies propias y de terceros para mejorar nuestros servicios. Si continúa navegando, consideramos que acepta su uso. AceptarRechazar Saber Más
    Privacy & Cookies Policy

    Privacy Overview

    This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
    Necessary
    Siempre activado
    Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
    Non-necessary
    Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
    GUARDAR Y ACEPTAR