• VigoÉ
    • Vigo
      • Local
      • Sucesos
      • Marítima
      • Economía
      • Más Vigo
    • Cultura
      • Música
      • Arte
      • Libros
      • Exposiciones
      • Pintura
      • Cine
      • Arquitectura
      • Espectáculos
    • Comarcas
      • Baixo Miño
      • Condado
      • Louriña
      • Morrazo
      • Paradanta
      • Redondela
      • Val Miñor
    • Deportes
    • Tendencias
    • Actualidad
    • Salud
    • Solidaridad
    • Medio Ambiente
    • Viajes
    • Motor
    • Opinión
    domingo, 27 de julio de 2025
    No Result
    View All Result
    • Vigo
      • Local
      • Sucesos
      • Marítima
      • Economía
      • Más Vigo
    • Cultura
      • Música
      • Arte
      • Libros
      • Exposiciones
      • Pintura
      • Cine
      • Arquitectura
      • Espectáculos
    • Comarcas
      • Baixo Miño
      • Condado
      • Louriña
      • Morrazo
      • Paradanta
      • Redondela
      • Val Miñor
    • Deportes
    • Tendencias
    • Actualidad
    • Salud
    • Solidaridad
    • Medio Ambiente
    • Viajes
    • Motor
    • Opinión
    No Result
    View All Result
    VigoÉ
    No Result
    View All Result
    historia de vigo

    Cando Vigo iniciou a revolta de todo o Reino de Galicia contra os franceses

    Moito antes de que boa parte de Galicia se librara do invasor napoleónico, houbo unh vila que comezou ese camiño coa implicación de todos os seus poboadores
    Julio E. Villarino Espino por Julio E. Villarino Espino
    17 de Mar, 2018
    en Más Vigo
    0
    Cando Vigo iniciou a revolta de todo o Reino de Galicia contra os franceses

    E esa é hoxe a festa histórica por excelencia da cidade olívica. Unha lembranza do que foi un feito sen precendentes na chamada Guerra da Independencia, e supón o recoñecemento de Vigo como a primeira vila (daquelas Vigo aínda non era considerada cidade) capaz de expulsar aos invictos escuadróns napoleónicos.

    Tras do levantamento de Madrid do 2 de Maio do 1808 e a súa brutal contestación por Murat, Napoleón decide coroar ao seu irmán José como rei de España, extendendo o espírito bélico por toda a península. En Galicia, na cidade de A Coruña, créase a Xunta Xeral do Reino de Galicia, que pretende levantar un exército autóctono a armas, e chama a filas a homes maiores de quince e menores de corenta e cinco anos. Vigo aporta uns 142 mozos alistados, que son destinados a defender o paso de Galicia pola cidade de León, deixando a vila desguarnecida. Achamonos aproximadamente en xuño do 1808.

    Non será ata o 1809 cando napoleón decida dar un paso cara Galicia, consciente do desembarco das tropas inglesas na Coruña, e ademáis decidido a acabar con Portugal, decidido aliado británico. Por iso manda ao mariscal Soult encabezando unha expedición que acabou o 16 de xaneiro coa batalla de Elvira; a cidade de A Coruña é tomada polos franceses, John Moore –o xeneral inglés- é morto dun disparo, e as tropas británicas son desaloxadas da cidade herculina. Con esta victoria, Soult decide poñer camiño a Portugal e na súa marcha cara ao sur tomar as plazas de Tui, de Baiona e de Vigo, entre outras.

    Os franceses ocupan Vigo
    Naquel momento a vila de Vigo, de menos de cinco mil habitantes, non dispuña dos soldados da Xunta Xeral do Reino de Galicia, polo que se producen altercados que acaban na deposición dos rexidores da vila, e no nomeamento dunha nova autoridade local á cuxa cabeza se pon ao alcalde Francisco Javier Vázquez Varela. A nova autoridade local decidiu convocar un exército veciñal, coñecido como a Milicia Honrada, no que se alistaron trescentos veciños. O obxectivo desta milicia sería defender a fortificación amurallada da vila, que dispuña de dous castelos e seis portas ao exterior.

    O 31 de xaneiro as tropas de Soult cegaron e ocuparon o barrio do Arenal, que nese momento era parte externa da muralla, e ante a superioridade total dos franceses, e igual que faría a cidade de Tui (a cabeceira de comarca) ambas localidades deciden renderse sen loita para evitar un baño de sangue. Soult, no seu camiño hacia Portugal, non se detivo demasiado en Vigo. Determinouse respetar a vila e aos seus habitantes namentres permaneceran en sosego, e nomeou ao comandante Chalet coma responsable militar da vila, á fronte duns mil soldados, mantendo a autoridade civil local recentemente elexida.

    Durante un tempo a convivencia foi tensa pero calma e somente algúns altercados menores minaban o equilibrio na vila. Sería o alcalde de Fragoso, entonces vila veciña, Cayetano Parada de Limia, o que encabezaría un cerco á vila iniciado o 17 de maio. A priori era un conato de revolución sen importancia, pero pronto a mecha extendeuse en moitos frentes. Moitos militares profesionais decidiron unirse ao cerco, e Portugal enviou unha axuda baixo o mando de Juan Bautista de Almeida de Sousa e Saa. Dúas embarcacións inglesas, o Venus e o Lively, sumáronse ao ataque co que se contaba con unha milicia dunhas seis mil almas, fronte os mil soldados franceses encabezados polo comandante Chalet, que comezaba a contar coa hostilidade dos veciños de Vigo.

    Reconquista de Vigo

    Recreación da batalla entre os cidadáns de Vigo e as tropas francesas do Exército de Napoleón durante a festa da Reconquista / turismoriasbaixas.com

    Comeza o asedio
    Ainda que ai que recoñecer que a posición de Chalet era complexa, e a falta de colaboración tanto dos vigueses como das autoridades locais provocaban que comezara a aparecer a fame entre a tropa francesa, o certo é que o comandante francés tratou en todo momento de presentar unha posición conciliadora ata que, incapaz de facer fronte a situación, pide reforzos a Santiago e a Tui, onde se achaban mais tropas napoleónicas, mentres sostén coma pode o asedio.

    O 27 de marzo os vigueses, que agardaban unha rendición pacífica dos franceses, deciden asaltar a vila aproveitando a escuridade da noite, por medo a que os reforzos napoleónicos poidan romper o cerco. Coordinan un ataque conxunto entre os seis mil voluntarios do asedio, e os trescentos milicianos que se achaban dentro da muralla. Un dos episodios máis coñecidos (e non verificado históricamente) é o asalto da porta de Gamboa, na que un vello mariñeiro, chamado Carolo, tentou derribar a porta cun machete, sendo abatido a tiros polos defensores. Contan que o valiente capitán Bernárdo González, coñecido como Cachamuíña, foi o que finalmente derribou a porta e o primeiro en asaltar a vila, aínda que lle costou soportar ata catro disparos no seu corpo, dos que sobreviviu.

    fiesta reconquista de vigo 768x512

    Recreación das tropas de Napoleón en Vigo / tradicionesyfiestas.com

    O certo é que o asalto non foi moi cruento, dado que a debilidade das tropas francesas e a tardanza dos reforzos no exército imperial miraban a moral dos defensores. Por iso a medianoite, Chalet decidiu firmar unha capitulación honrosa, e renderse aos ingleses, o que supuña un mellor trato coma prisioneiros de guerra. Ás 8 da mañan do 28 de marzo do 1809, as tropas imperiais deixaron as súas armas na zona de A Laxe e embarcaron nas naos británicas, sendo en todo momento hostigados pola población local. En poucas horas, apareceu unha columna de soldados imperiais; eran os agardados reforzos que viñan de Tui e que foron dispersados fácilmente polos defensores de Vigo. Este feito levou tamén a que Tui e Baiona foran liberadas, creándose unha nova milicia, a División do Miño.

    Todos estes soldados franceses se replegaron hacia o leste galego, onde se atopaba o Mariscal Ney reagrupando ao exército francés. Foi en Pontesampaio, un 8 de xullo, onde Ney foi vencido e tivo que fuxir cara Castela, sendo esta a primeira derrota militar a campo aberto do exército napoleónico. A noticia corre polo sur da península, a zona oficialmente liberada do reino, e en Sevilla se publica na Gaceta do Goberno a sorprendente nova da derrota do exército imperial e a fuxida de Ney, mentres se producen levantamentos e liberacións en diferentes localidades de España. Vigo, e Galicia por engadidura, sería a cabeceira dunha onda que acabaría pola liberación da península do poderío napoleónico e que remataría co final do imperio napoleónico na historia.

    Bibliografía
    Elias Viana, Marta: “La Reconquista de Vigo”. Historia 2.0. 01/04/2017
    Domínguez Castro, Luis: «La guerra de Independencia y la Reconquista de Vigo» en Historia de Vigo. Vigo, Ediciones Nobel para Faro de Vigo, 2007, pp 145-156.
    Cebrián Ramos, Beatriz: Vigo, 1809: Reconquista. Material Didáctico. Museo Municipal de Vigo “Quiñones de León”
    Lamas Dono, Jorge: «A reconquista de Vigo na prensa española da súa época», Glaucopis 17, pp. 71-80. Vigo, Boletín Instituto de Estudios Vigueses, 2012.
    Troncoso García-Cambón, Ricardo: «El comandante de Escuadrón Jacques Antoine Chalot, comandante militar de Vigo durante su ocupación. Nuevos datos sobre la Reconquista de Vigo»,Glaucopis 15, pp. 15-38. Vigo, Boletín Instituto de Estudios Vigueses, 2010.

    43

    RelacionadosArtículos

    Urbanismo admite que no se realizan inspecciones en las más de 2.400 viviendas turísticas de Vigo
    Local

    Urbanismo admite que no se realizan inspecciones en las más de 2.400 viviendas turísticas de Vigo

    26 de Jul, 2025
    Festival MU2 de Vigo: cine mudo, música, gastronomía y escape rooms inspirados en el universo de Nosferatu
    Cine

    Festival MU2 de Vigo: cine mudo, música, gastronomía y escape rooms inspirados en el universo de Nosferatu

    26 de Jul, 2025
    Verano en A Guarda: travesías gratuitas en una embarcación tradicional
    A Guarda

    Verano en A Guarda: travesías gratuitas en una embarcación tradicional

    26 de Jul, 2025
    Baiona estrena un punto de atención policial
    Baiona

    Baiona estrena un punto de atención policial

    26 de Jul, 2025
    Verán no Rosal: volven as visitas aos Muíños do Folón e do Picón
    O Rosal

    Verán no Rosal: volven as visitas aos Muíños do Folón e do Picón

    26 de Jul, 2025
    La Xunta colabora con la USC y la UVigo en la vigilancia de garrapatas y mosquitos
    Salud

    La Xunta colabora con la USC y la UVigo en la vigilancia de garrapatas y mosquitos

    26 de Jul, 2025

    ROMPEPAGINAS A – 10

    ROMPEPAGINAS A – 5

    ROMPEPAGINAS A – 9

    ROMPEPAGINAS A

    ROMPEPAGINAS A – 8

    ROMPEPAGINAS A – 11

    ROMPEPAGINAS A – 14

    ROMPEPAGINAS A – 2

    Más Vistos

    Caballero: «Dentro de muy pocas semanas tendremos en Vigo la noticia del siglo: se aprueba el PXOM»

    por Redacción
    21 de Jul, 2025
    0

    Detectadas (al menos) once viviendas «clandestinas» en la entreplanta de dos edificios de Navia

    Detectadas (al menos) once viviendas «clandestinas» en la entreplanta de dos edificios de Navia

    por Andrea Mariño
    21 de Jul, 2025
    0

    Guerra abierta en Vigo a los «cotos privados» a la playa: «No solo es en la isla de Toralla»

    Guerra abierta en Vigo a los «cotos privados» a la playa: «No solo es en la isla de Toralla»

    por Redacción
    23 de Jul, 2025
    0

    Caballero anuncia un (pequeño) cambio en el concierto de Jason Derulo en Vigo

    Caballero anuncia un (pequeño) cambio en el concierto de Jason Derulo en Vigo

    por Redacción
    23 de Jul, 2025
    0

    ROMPEPAGINAS A – 13

    ROMPEPAGINAS A – 12

    ROMPEPAGINAS A – 3

    ROMPEPAGINAS A – 6

    ROMPEPAGINAS A – 7

    MÁS VIGO

    El último lujo
    Más Vigo

    El último lujo

    Muchas personas pasan la vida soñando con lujos inalcanzables, con unos lujos y privilegios entre los que se encuentran casas...

    por Julio Alonso
    26 de Jul, 2025

    HISTORIA DE VIGO

    Un álbum de vistas de Vigo de hace un siglo
    Más Vigo

    Un álbum de vistas de Vigo de hace un siglo

    En 1890, dos fotógrafos suizos abrían en Madrid una imprenta de artes gráficas especializada en fototipia. Desde entonces, Oscar Hauser...

    por Eduardo Rolland
    08 de Jun, 2024

    EL VIGO DE OTRA ÉPOCA

    Vigo y sus teatros
    Más Vigo

    Vigo y sus teatros

    Así los vigueses pudieron ver en la escena a grandes actores como José María Rodero o Alberto Closas y magníficas...

    por Fernando Torres Carbajo
    28 de Nov, 2015

    LIBROS

    Fernando Castro Paredes recibe o Premio Galaxia de Novela
    Libros

    Fernando Castro Paredes recibe o Premio Galaxia de Novela

    O Hotel Compostela de Santiago acolleu este xoves o acto de entrega do Premio Galaxia de Novela ao escritor Fernando...

    por Redacción
    17 de Jul, 2025

    OPINIÓN

    Antonio Machado, 150 años de días azules y soleados
    Opinión

    Antonio Machado, 150 años de días azules y soleados

    Este 26 de julio se cumplen 150 años del nacimiento de uno de los personajes más influyentes de la Generación...

    por Cristina Lorenzo
    26 de Jul, 2025
    • Quienes Somos
    • Aviso Legal
    • Contacto

    © 2019 VigoÉ - Noticias de última hora sobre Vigo y su área metropolitana .

    No Result
    View All Result
    • Vigo
      • Local
      • Sucesos
      • Marítima
      • Economía
      • Más Vigo
    • Cultura
      • Música
      • Arte
      • Libros
      • Exposiciones
      • Pintura
      • Cine
      • Arquitectura
      • Espectáculos
    • Comarcas
      • Baixo Miño
      • Condado
      • Louriña
      • Morrazo
      • Paradanta
      • Redondela
      • Val Miñor
    • Deportes
    • Tendencias
    • Actualidad
    • Salud
    • Solidaridad
    • Medio Ambiente
    • Viajes
    • Motor
    • Opinión

    © 2019 VigoÉ - Noticias de última hora sobre Vigo y su área metropolitana .

    Utilizamos cookies propias y de terceros para mejorar nuestros servicios. Si continúa navegando, consideramos que acepta su uso. AceptarRechazar Saber Más
    Privacy & Cookies Policy

    Privacy Overview

    This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
    Necessary
    Siempre activado
    Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
    Non-necessary
    Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
    GUARDAR Y ACEPTAR